Derneğimizin Genel Başkanı Heybet Aslanoğlu ve MYK Üyesi Necmettin Kılıç Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbı Cihaz Kurumu Başkanı Prof. Dr. Özkan ÜNAL, Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu ADSM Daire Başkanı Dr. Kemal Özgür DEMİRALP ve Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Radyasyon Sağlığı ve Güvenliği Dairesi Başkanı İsmail Hakkı ARIKAN'ı ziyaret ederek görüşmelerde bulundu.

Görüşmede meslektaşlarımızın sorunları dile getirildi ve sorunlar ve çözüm önerilerimizden oluşan dosya takdim edilmiştir. Ayrıca derneğimizin hazırladığı ''RADYASYON GÜVENLİĞİ ve KORUNMA'' konusundaki proje taslağı ilgili kurumlarla paylaşılarak destek istenmiştir.

Dosyamızda yer alan konulardan bazıları şöyledir.

1-   Radyoloji Teknisyen ve Teknikerlerinin Mesleki Sorunları ve Çözüm Önerileri:

Özel ve Kamu Sağlık kurumlarında çalışan radyoloji teknisyenleri/teknikerlerinin ortaklaştırılmış başlıca sorunları aşağıda sıralanmıştır.

a)    Radyoloji teknisyenliği/teknikerliği eğitimi almamış ehliyetsiz kişilerin alanda yaygın olarak çalışması ve denetlemelerin etkin ve yeterli şekilde yapılmaması en önemli sorundur.

Bu durum bölüm mezunu meslektaşlarımızın istihdam edilmeleri önünde önemli bir engel olup aynı zaman sağlık hizmeti sunumunda kaliteyi düşüren önemli bir unsurdur.

b)   Özlük haklarımızın kullanımına ilişkin sıkıntılar devam etmektedir. Radyoloji teknisyenleri/teknikerlerinin çalışma koşulları ve çalışma süreleri iyileştirilmelidir. Personel sayısının yetersiz olması nedeniyle kişi başına düşen iş yükü miktarı çok fazladır. Gelişmiş ülkelerde kişi başına düşen hasta sayısı İngiltere’de 1/3048, Hollanda 1/3303, Almanya 1/2711, Fransa 1/2850 iken Türkiye’de 1/5650’dir. KPSS ile istihdam edilen radyoloji teknisyen/teknikeri ihtiyacı karşılayamamaktadır. Ayrıca hem personel hem de cihaz sayısındaki yetersizlik ve plansız dağılım bazı yerde yoğunluğa neden olmaktadır. Özellikle Özel Sağlık Kurumlarında çalışan meslektaşlarımız radyasyon izni (Şua), fiili hizmet süresi ve haftalık 35 saat çalışma gibi kanuni haklarını kullanamamaktadırlar.

c)   Radyoloji teknisyenliği/teknikerliği mesleği tehlikeli ve riskli meslekler arasında sayılmasına karşın döner sermaye ve ek ödeme hesaplamalarının performans değerlendirilmelerinde bu durum dikkate alınmadığı için meslek mensuplarının mağduriyetleri ve hak kayıpları söz konusudur.

d)   Radyoloji teknisyenliği/teknikerliği meslek tanımının yapılmamış olması uygulamada tıbbi hatalara ve hukuki sorunlar doğurmaktadır. ÖR. İV ilaç uygulamaları, skopi uyg. vb.

e)    Radyoloji eğitiminin ön lisans (2 yıllık) ile sınırlandırılmış olması, radyolojik görüntüleme tekniklerinin etkin ve verimli bir şekilde kullanılmasını zorlaştırmaktadır. Diagnostik (Görüntüleme), Nükleer tıp ve Radyoterapi gibi kompleks teknolojilerin etkin, verimli ve ekonomik şekilde kullanılması için radyoloji eğitimi lisans (4 yıllık) düzeyinde verilmelidir. Mevcut ön lisans mezunlarına da uzaktan eğitim yoluyla lisans tamamlama imkanı sağlanmalıdır.

f)   Mesleki gelişim ve sağlık hizmetlerinde kalitenin artırılması için hizmet içi eğitimler kurumsallaştırılmalı ve yaygınlaştırılmalıdır. Konuyla ilgili meslek dernekleri ile işbirliği yapılmalı, meslek derneklerinin eğitim faaliyetleri desteklenmelidir.

g)  8 Kasım Dünya Radyoloji Günü’ne özel önem verilmesi ve Sağlık Bakanlığı tarafından yurt genelinde meslek dernekleri ile birlikte halka ve çalışanlara yönelik Radyasyondan Korunma konusunda farkındalık yaratmak için etkinlikler düzenlenmelidir.

h)   Sağlık Bakanlığı tarafından İstanbul veya Ankara’da Sağlık Kütüphanesi ve Radyoloji Müzesi kurulmalıdır.

 

2-   Radyasyon Sağlığı ve Güvenliği:

Gelişen tıp ve tıp teknolojilerinin yanı sıra, sağlık uygulamaları nedeniyle Tıbbi uygulamalarda İyonlaştırıcı radyasyon kullanımı giderek artmaktadır. Uygulamalarda doz azaltma teknikleri geliştirilse de henüz sıfır doz diye bir kavram yoktur. Tıbbi uygulamalarda Deterministik (akut-erken) etkiler nadiren rastlansa da Stokastik (kronik-geç) etkiler hem hastalar hem de çalışanlar için önemlidir. Stokastik etki için herhangi bir eşik değerin olmaması nedeniyle, Tıbbi uygulamalarda iyonlaştırıcı radyasyonun kullanımındaki artış stokastik etki riskini de arttırmaktadır. Doz limitleri koruyucu sınır olarak algılanmaktadır. Oysa doz limitleri koruyucu sınır değil riskin üst sınırı olarak algılanması gerekir. 

Çalışma alanında iş yoğunluğunun artışına paralel çalışma sürelerinin uzaması, radyoloji çalışanları için stokastik etki riskini arttırmıştır. Bütün iyonlaştırıcı radyasyon uygulamalarında çalışma düzeni hem hastanın hem de çalışanların, en az radyasyon alacakları şekilde düzenlenmesi gerekmektedir.

Başta radyasyon uygulayan meslek grubu olan radyoloji teknisyenleri/teknikerleri olmak üzere sağlık çalışanları ve hastalara yönelik radyasyon güvenliği eğitimleri verilmelidir. Ayrıca verilecek eğitimlerden sonra, hekimlerin radyolojik inceleme taleplerinde kar-zarar dengesini gözetip gözetmedikleri ve diğer yandan radyoloji teknisyenleri ve teknikerlerinin ALARA prensipleri doğrultusunda hareket edip etmedikleri takibi yapılmalı, yetersizlik durumunda kişilerin eğitime tabi tutulması görüntüleme hizmetlerinde kaliteyi artıran ve maliyetleri azaltan önemli yöntem olarak denenebilir.

3-  Radyoloji ( Tıbbi Görüntüleme ) Eğitiminin Temel Sorunları ve Çözüm Önerileri:

Ülkemizde Radyoloji ( Tıbbi Görüntüleme ) eğitimi, hem Sağlık Meslek Liselerinde (SML) hem de Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okullarında(SHMYO) verilmektedir. Son 5 yılda Sağlık Meslek Lisesi ve üniversitelerde de Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okullarının sayısında çok ciddi artışlar söz konusu olup nitelikli sağlık eğitimi verilememektedir.

2011 yılı için MEB Bakanlığı ve YÖK verilerine göre 3302’si Sağlık Meslek Liselerinde, 3321’i Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okullarında olmak üzere toplam 6623 öğrenci Radyoloji ya da Tıbbi Görüntüleme alanında eğitim görmektedir. 2014-2015 yılında ön lisans SHMYO Tıbbi Görüntüleme Programlarına ayrılan kontenjan 2860, SML Radyoloji Programlarına ayrılan kontenjan 4.000 civarında olup ortalama 6.000 kayıt yapılmıştır.

Sağlık Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı’nın 2014 yılından itibaren SM Liselerinin hemşire yardımcılığı ve ebe yardımcılığı dışındaki diğer alanlara öğrenci alınmaması kararını çok yerinde ve doğru buluyoruz. Ancak üniversitelerde eğitim verilen sağlık bölümlerine kontenjan sınırlaması getirilmemesi özellikle vakıf üniversitelerinde ciddi yığılmalara neden olmaktadır.

Sağlık Meslek Liseleri ile Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okullarının birbirinden farklı gibi görünse de temelde ortak olan; binalardaki fiziki alt yapı sorunları, nitelikli öğretmen ve öğretim elemanı yetersizliği, dönem içi uygulama ve yaz stajı uygulamaları müfredat farklılıkları, lisans programlarına geçiş ve kariyer planlaması, hizmet içi eğitim vb. sorunları mevcuttur.

Sorunların çözümlenebilmesi için Sağlık Bakanlığı’nın öncülüğünde, alanda çalışan akademisyenler, sağlık alanındaki meslek dernekleri, Sektör temsilcileri, YÖK, MEB temsilcilerinin de yer alacağı Sağlık Eğitimi Çalıştayı’nın acilen yapılmasına ihtiyaç bulunmaktadır. 

4-   Radyolojide Cihaz Güvenliği, Kalite Kontrolleri ve Kalibrasyonlar.

Radyolojide kullanılan görüntüleme cihazlarının kalite kontrol ve kalibrasyonlarının düzenli periyotlarla yapılması görüntü kalitesini, hizmet kalitesini artıracak ve doğru teşhisi kolaylaştırarak hastaların ve çalışanların daha az radyasyon almalarını sağlayacaktır. Sağlık Bakanlığı kalite sistemi içerisinde kalibrasyon yer almasına rağmen uygulamalarda önemli eksiklikler bulunmaktadır.

Radyolojik görüntüleme sistemlerinde günlük, haftalık, aylık ve yıllık kalite kontrolü ve kalibrasyon işlemlerinin yapılaması gerekmektedir. Temel ilke olarak Kalite Kontrolü yapan kişi veya kurum ile kalibrasyonu yapan kişi veya kurumun birbirinden farklı olması gerekir. İşleyişte Kalite Kontrol – Kalibrasyon – Kalite kontrol zincirine uyulmalıdır. Günlük, haftalık yada aylık yapılacak kalite kontrolleri için gerekli fantom ve cihazlar işyerleri tarafından temin edilmesi ve ilgili birimlerce kullanılması sağlanmalıdır.

Ayrıca cihaz güvenliği sağlık alanda önemli bir sorundur. En son 28 Mayıs 2013 tarihinde  Bakırköy Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde cihazdaki güvenlik önlemlerinin yetersiz olması ve teknik şartnamede belirtilen hususların yerine getirilmemesi sonucunda bir vatandaşımız hayatını kaybetmiştir. Cihaz güvenliği konusunda farkındalık eğitimleri yapılmalı ve yaygınlaştırılmalıdır.

5-   Güncel Teknolojiler ve Sahada Kullanımı:

Radyoteknoloji hızlı bir biçimde gelişmekte olup ulusal ve uluslararası alanda AR-GE yatırımları her geçen gün artmaktadır. Bu teknolojilerin etkin ve verimli bir şekilde tanı ve tedavide kullanılması için mevcut eğitim sistemimiz yetersiz kalmaktadır. Radyoteknolojideki ileri teknikler ancak mezuniyet sonrasında bireysel ve özel çabalarla ulaşmak mümkündür.

Sağlık Bakanlığı bünyesinde Ulusal Radyoloji Bilgi Bankası oluşturulmalı ve bu alanda üretilen ve faaliyet gösteren tüm teknikler, teknolojiler ile ilgili veritabanı oluşturulmalı ve kamuoyunun bilgisine sunulmalıdır.

 -----------------------------------------------------------
Derneğimiz MYK üyeleri Ankara'da Sağlık alanında örgütlü sendika, meslek odası ve derneklerle birlikte CHP, MHP ve HDP katılımı ile TBMM'de 14 Mart Tıp Bayramı ile ilgili Basın Toplantısı düzenlemiştir.

Genel Başkanımız Heybet ASLANOĞLU TBMM'de  meslektaşlarımızın sorunlarını dile getirmiştir.

Resmi tıklayıp yotubeden izleyebilirsiniz.


HALA ÜYE DEĞİLSENİZ, DAHA GÜÇLÜ TÜMRAD-DER İÇİN tıklayınız

---

KONGRE KAYITLARIMIZ BAŞLAMIŞTIR. DETAYLI BİLGİ İÇİN AFİŞİ TIKLAYINIZ